среда, 15 декабря 2021 г.

Зарыва над чыгункай. Денисов М. Лениская Правда от 9 мая 1990 года

Зарыва над чыгункай.


Да пачатку 1943 года партызанскі pyx на Елышчыне набыў шырокі размах. То тут, то там па ворагу наносіліся адчувальныя ўдары народных мсціўцаў. Наш партызанскі атрад «За Радзіму», які пазней увайшоў у склад 37-й Ельскай партызанскай брыгады, атрымаў загад: актыўна ўключыцца ў «рэйкавую вайну», нанесці ўдары па гітлераўскіх чыгуначных камунікацыях. Мы павінны былі дзейнічаць на ўчастку дарогі ад данілаўскага пераезду да чыгуначнага маста ў бок Ельска. А вядома ж, акупанты па дарозе Оўруч—Мазыр перакідвалі свае войскі ў бок фронту.

Прадумана было літаральна ўсё. Напярэдадні камандаванне — камандзір атрада I. Ф. Падалка і начальнік штаба М. А. Брыжанёў правилі кароткачасовую аператыўку, на якой была пастаўлена канкрэтная задача. Партизаны былі праінфармаваны, якія сілы кінулі фашисты на ахову чыгункі. Тут яны трымалі буйнакаліберныя кулямёты, мінамёты і нават гарматы. Навакольныя гарнізоны былі перапоўнены ўзброенымі да зубоу гітлераўскімі ваякамі.

Неўзабаве мы пачалі штурм, і чыгунка была амаль у суцэльным агні. Асабістым прыкладам вёў наперад байцоў камандзір падрыўнога ўзвода Іван Лобан.

Пастаўленай мэты дасягнулі: усяго за ноч з 17 на 18 верасня на чыгуначнай лініі Оўруч — Мазыр народныя мсціўцы 37-й брыгады узарвалі больш 800 рэек. Гэты ўчастак дарогі быў выведзен са строю амаль на месяц. У жорсткіх баях смерцю храбрых загінулі многія нашы таварышы, у тым ліку камсамольцы Іван Лобан, Міхаіл Трошка, Іван Сарокін.

На ўсё жыццё ў маёй памяці застануцца баі за Ельск. Пры падыходзе савецкіх войск да граніц нашага раёна камандаванне 37-й брыгады выслала спецыяльную разведгрупу за лінію Фронту і ўстанавіла сувязь з 12-м гвардзейскім палком 415 стралковай дывізіі. Затым падзеі разгортваліся так. Партызаны дапамаглі гвардзейцам палка з прыданым артылерыйскім дывізіёнам скрытна зайсці ў тыл ворага і сканцэнтравацца ў раёне вёскі Вішанькі. Сюды ж былі падцягнуты і падраздзяленні нашай брыгады колькасцю 575 чалавек. Баі насілі пераменны характар. І толькі 11 студзеня 1944 года горад і раён былі поўнасцю вызвалены ад гітлераўцаў.

Многія нашы партизаны затым папоўнілі рады воінскіх часцей. Я, напрыклад, у складзе 9-га артылерыйскага дывізіёна прымаў удзел у баях на 3-м Украінскім фронце, дзе быў паранены, кантужаны.

Сёння у дзень 45-годдзя Вялікай Перамогі, успамінаюцца цяжкасці і нягоды партызанскага жыцця, баявыя таварышы. Нядаўна я сустракаўся з былымі партизанамі, удзельнікамі вызвалення Ельска Уладзімірам Іванавічам Дзянісавым і Рыгорам Антонавічам Цеслюком. Яны, не шкадуючы свайго жыцця, грамілі ворага. Абодва — інваліды вайны.

Свята Перамогі бясконца дарагое і блізкае кожнаму савецкаму чалавеку. Адзначаючы яго, мы прасякнуты высокімі светлымі пачуццямі, аддаем даніну глыбокай павагі тым, хто вынес на сваіх плячах цяжар вайны.

М. Дзянісаў, 
памочнік камісара па 
камсамольскай рабоце
партызанскаго атрада
«За Радзіму».